Ứng dụng HACCP trong nuôi trồng thủy sản
Äể từng bÆ°á»›c nâng cao chất lượng sản phẩm nuôi trồng thủy sản, hòa nháºp vá»›i thị trÆ°á»ng thế giá»›i, việc phát triển hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn ngay từ khâu nuôi trồng thủy sản cần được quan tâm hàng đầu. Nhằm nâng cao chất lượng trong sản phẩm nuôi đảm bảo an toàn thá»±c phẩm, xin trao đổi phÆ°Æ¡ng pháp HACCP để kiểm soát các mối nguy liên quan đến chất lượng trong chuá»—i cung cấp thá»±c phẩm thủy sản.
1. Chá»n địa Ä‘iểm nuôi:
Khi chá»n địa Ä‘iểm, thiết kế và xây dá»±ng má»™t trại nuôi thủy sản, cần chú ý tá»›i những mối nguy tiá»m ẩn vá» an toàn thá»±c phẩm, mối nguy tiá»m ẩn Ä‘ó có thể bắt nguồn từ khu đất có Ä‘iá»u kiện để nuôi trồng thủy sản do tÆ°Æ¡ng tác giữa đất, nÆ°á»›c hoặc môi trÆ°á»ng bị nhiá»…m hóa chất ảnh hưởng tá»›i chất lượng nÆ°á»›c. Các đặc tính của đất ảnh hưởng tá»›i nÆ°á»›c ao nuôi, còn các yếu tố nhÆ° tính axit hoặc tính kiá»m của nÆ°á»›c liên quan tá»›i chất lượng đất. Chẳng hạn nhÆ° đất chua (axit) làm giảm pH của nÆ°á»›c và có thể dẫn tá»›i sá»± chắt lá»c của bất kỳ kim loại nào có trong đất.
Các ao nuôi thủy sản tiếp nháºn thuốc trừ sâu hoặc hóa chất chảy từ các vùng đất sản xuất nông nghiệp gần Ä‘ó hoặc từ những nguồn khác và có thể dẫn tá»›i vượt quá mức cho phép trong những sản phẩm nuôi. Do Ä‘ó khi chá»n địa Ä‘iểm nuôi cần Ä‘ánh giá xem má»™t Ä‘iểm kiểm soát tá»›i hạn có nằm trong tầm kiểm soát không. TrÆ°á»›c hết cần phân tích đất trong khu vá»±c Ä‘ã dá»± kiến và thÆ°á»ng xuyên kiểm tra vị trí các nguồn gây ô nhiá»…m. Cần tiến hành các hành Ä‘á»™ng sá»a chữa khi những kết quả giám sát cho thấy các Ä‘iểm kiểm soát tá»›i hạn chÆ°a được kiểm soát thích hợp. Ví dụ, nếu kết quả phân tích đất cho thấy địa Ä‘iểm không phù hợp để nuôi thủy sản, cần tìm vùng khác thay thế. Khi Ä‘ã chá»n địa Ä‘iểm, nếu ao nuôi bị ô nhiá»…m, có thể phải tách thủy sản thành nhiá»u lô nhá» Ä‘Æ°a ra khá»i vùng nÆ°á»›c nuôi hoặc phải xá» lý nÆ°á»›c.
2/ Chất lượng nước:
Chất lượng nÆ°á»›c là má»™t Ä‘iểm kiểm soát tá»›i hạn và những mối nguy có khả năng xảy ra gồm các hóa chất và sinh váºt gây nhiá»…m. Thủy sản nuôi trong bè ở những vùng nÆ°á»›c ngá»t dá»… bị nhiá»…m hóa chất dùng trong nông nghiệp, chất thải của tàu bè váºn chuyển trên sông và nếu vị trí lồng, bè đặt gần vị trí xả thải của các nhà máy sản xuất, chế biến công nghiệp. Dùng nÆ°á»›c thải nuôi thủy sản hoặc thói quen bón phân gia súc vào ao nuôi có thể dẫn tá»›i kết quả là sản phẩm sẽ chứa vi khuẩn gây bệnh và ký sinh trùng.
Các loài chim sống ở vùng nÆ°á»›c thÆ°á»ng mang các chủng Vibrio cholerae và Salmonella spp và có thể là nguồn lây nhiá»…m những vi sinh váºt này trong các trại nuôi thủy sản. Có thể thá»±c hiện những biện pháp kiểm soát để ngăn ngừa sá»± lây nhiá»…m hóa chất bằng cách chá»n nguồn cung cấp và xá» lý nÆ°á»›c. Äối vá»›i những mối nguy vi sinh váºt có thể liên quan đến sản phẩm thủy sản nuôi chÆ°a được nấu chín, chuẩn bị Ä‘úng cách để ăn là Ä‘iểm kiểm soát tá»›i hạn cuối cùng nhằm loại bá» các mối nguy này.
3/ Nguồn thức ăn:
Chế Ä‘á»™ cho ăn rất khác nhau trong các hệ thống nuôi thủy sản. Trong chăn nuôi quãng canh, có thể dùng chất thải hữu cÆ¡ nhÆ° nguồn dinh dưỡng cần thiết, rẻ tiá»n để nuôi thá»±c váºt phù du và tảo, tạo thành chuá»—i thức ăn thủy sinh. Dạng thức ăn viên tổng hợp đặc chế cho từng giai Ä‘oạn phát triển của các loài thủy sản được dùng trong nuôi thâm canh.
Những mối nguy liên quan tá»›i quá trình sản xuất thức ăn cho thủy sản là hóa chất, sinh váºt gây nhiá»…m và việc bổ sung thuốc thú y ngoài quy định. Do Ä‘ó việc sá» dụng chất nông hóa và thuốc thú y phải nằm trong danh mục được phép sá» dụng và phải theo chỉ dẫn và thá»i gian ngừng sá» dụng của nhà sản xuất để đảm bảo không có dÆ° lượng thuốc trong sản phẩm gây ảnh hưởng đến sức khá»e con ngÆ°á»i.
4/ Sản xuất:
Nuôi trồng thủy sản gồm quá trình chá»n giống, cho đẻ, Æ°Æ¡ng giống và nuôi lá»›n. Có nhiá»u phÆ°Æ¡ng pháp và kỹ thuáºt nuôi khác nhau đối vá»›i các loài khác nhau. Mối nguy cÆ¡ có thể liên quan đến các giai Ä‘oạn sản xuất khác nhau do sá» dụng chất nông hóa hoặc bị nhiá»…m tác nhân sinh há»c.
Sản phẩm mới
Tin tức nổi báºt
Sau má»™t thá»i gian giảm sâu, những ngà y cuối tháng 8 đầu tháng 9 nà y giá tôm nguyên liệu tại Bạc Liêu tăng trở lại, thị trÆ°á»ng mua bán nhá»™n nhịp, nhiá»u nÆ¡i Ä‘ang xảy ra hiện tượng hút hà ng.
(ÄCSVN) - HÆ¡n mÆ°á»i năm qua, tỉnh Sóc Trăng xác định thủy sản là ngà nh kinh tế mÅ©i nhá»n, trong đó Ä‘i đầu là nghá» nuôi tôm xuất khẩu. Nghá» nà y từ quảng canh cải tiến đến công nghiệp và bán công nghiệp tạo nguồn nguyên liệu tại chá»— cho các nhà máy chế biến thủy sản, đã là m thay đổi bá»™ mặt của hà ng chục xã ven biển.