Nuôi sò huyết trong ao tôm
Mô hình này nhiá»u năm qua được triển khai tại tỉnh Bạc Liêu và Ä‘ã khẳng định hiệu quả, Ä‘em lại thu nháºp ổn định cho ngÆ°á»i dân. Äể giúp ngÆ°á»i nuôi chủ Ä‘á»™ng hÆ¡n trong sản xuất, xin khuyến cáo má»™t số giải pháp kỹ thuáºt sau.
1. Chuẩn bị ao nuôi
Cải tạo Ä‘áy ao: TrÆ°á»›c má»—i vụ nuôi, ngÆ°á»i dân táºp trung cải tạo ao vào thá»i Ä‘iểm từ tháng 9 - 10 dÆ°Æ¡ng lịch, thá»i gian cải tạo 15 - 30 ngày. Sau Ä‘ó, tiến hành bón vôi CaCO3 từ 100 - 150 kg/ha, đảm bảo ao nuôi duy trì má»±c nÆ°á»›c trên trảng 0,4 - 0,6 m, mÆ°Æ¡ng bao có Ä‘á»™ sâu 1,2 - 1,5 m, các yếu tố môi trÆ°á»ng nằm trong ngưỡng thích hợp (pH, nhiệt Ä‘á»™, Ä‘á»™ mặn...) tạo Ä‘iá»u kiện cho sò huyết, tôm, cá phát triển ổn định.
LÆ°u ý: Äối vá»›i những ao nuôi còn sò huyết trên mặt trảng của vụ trÆ°á»›c thì chỉ cải tạo, sên vét loại bá» sình, chất bùn quanh mÆ°Æ¡ng bao.
Lấy và xá» lý nÆ°á»›c: Sau khi cải tạo, sên vét ao nuôi, mÆ°Æ¡ng bao, tiến hành lấy nÆ°á»›c vào ao nuôi thông qua túi lá»c để hạn chế trứng các sinh váºt gây hại sò huyết xâm nháºp vào ao nuôi. Nên theo dõi chất lượng nÆ°á»›c ngoài kênh rạch trÆ°á»›c khi cấp để đảm bảo các Ä‘iá»u kiện tốt nhất cho sò huyết, tôm, cá phát triển.
Sau 2 - 3 ngày tiến hành diệt tạp, diệt khuẩn và 3 - 5 ngày tiếp theo tiến hành gây màu cho ao nuôi tạo nguồn thức ăn tá»± nhiên (tảo) giai Ä‘oạn đầu cho sò khi má»›i thả giống. Má»™t số hóa chất thông thÆ°á»ng có thể sá» dụng để diệt tạp nhÆ° dây thuốc cá (10 - 15 kg/1.000 m3), Saponin (10 - 15 kg/1.000 m3); gây màu dùng phân vô cÆ¡ DAP, Ure (3 - 5 kg/1.000 m3) nhằm tạo môi trÆ°á»ng tốt cho thủy sản nuôi phát triển.
Kiểm tra môi trÆ°á»ng ao nuôi (pH, Ä‘á»™ mặn, Ä‘á»™, Ä‘á»™ kiá»m, Ä‘á»™ trong...) trÆ°á»›c khi thả nhằm đối chiếu các thông số môi trÆ°á»ng trong ao nuôi vá»›i giá»›i hạn cho phép xem có nằm trong ngưỡng thích hợp hay không để kịp thá»i Ä‘iá»u chỉnh.
Sau thá»i gian nuôi 7 - 8 tháng, sò huyết có thể thu hoạch - Ảnh: Trần Thanh Thiện
2. Chá»n và thả giống
Sau khi cải tạo hoàn tất, tiến hành thả tôm giống vá»›i các đợt trong năm nhÆ° sau (đợt 1: tháng 11, đợt 2: tháng 2, đợt 3: tháng 6, đợt 4: tháng 8). Äến tháng 4 - 7 dÆ°Æ¡ng lịch, tiến hành thả sò huyết giống vào ao, nuôi kết hợp vá»›i tôm, cá. Khuyến cáo bà con thả sò huyết giống vào thá»i Ä‘iểm này nhằm mục Ä‘ích chủ Ä‘á»™ng nguồn giống ngoài tá»± nhiên.
Cùng Ä‘ó, nuôi kết hợp 3 đối tượng (tôm sú, sò huyết, cá) để mang lại hiệu quả tối Æ°u nhất, vừa phù hợp vá»›i Ä‘iá»u kiện sản xuất của há»™ dân, Ä‘iá»u kiện tá»± nhiên vừa tăng hiệu quả kinh tế: sò huyết nuôi vá»›i máºt Ä‘á»™ 80 - 100 con/m2, cỡ giống sò 500 - 1.000 con/kg (1 - 2 đợt/năm); tôm sú máºt Ä‘á»™ 1 - 1,5 con/m2, cỡ giống từ PL12 - 15 (có thể thả 3 - 4 đợt/vụ/năm, má»—i đợt cách nhau 1,5 - 2 tháng); cá rô phi máºt Ä‘á»™ 0,6 - 1 con/m2 (1 đợt/năm).
Thá»i Ä‘iểm thả giống có thể vào buổi sáng hoặc buổi chiá»u, trá»i mát, không mÆ°a bão. Thả tôm giống (đợt 4) sau khi thả sò huyết 1 tháng. Nếu có Ä‘iá»u kiện nên xét nghiệm tôm giống trÆ°á»›c khi thả nuôi nhằm đảm bảo chất lượng.
3. Chăm sóc, quản lý
Khi nuôi sò huyết kết hợp, cần san thÆ°a định kỳ 2 - 3 tháng/lần để tạo môi trÆ°á»ng cho sò huyết sinh trưởng và phát triển tốt.
Trong quá trình nuôi, hạn chế việc sá» dụng hóa chất. Tuy nhiên, vào những ngày mÆ°a lá»›n kéo dài, nên bón vôi CaCO3liá»u lượng 10 - 15 kg/1.000 m3. Kiểm tra các yếu tố môi trÆ°á»ng ngoài kênh cấp trÆ°á»›c khi cấp và thay nÆ°á»›c để ổn định chất lượng nÆ°á»›c ao nuôi.
Äịnh kỳ kiểm tra mức tăng trưởng của sò huyết, các đối tượng nuôi trong ao và các yếu tố môi trÆ°á»ng pH, Ä‘á»™ mặn, Ä‘á»™ kiá»m, Ä‘á»™ trong... để có hÆ°á»›ng xá» lý kịp thá»i.
4. Thu hoạch
Cỡ sò huyết giống thả 500 - 800 con/kg, sau thá»i gian nuôi 7 - 8 tháng thu hoạch, sò huyết đạt kích cỡ thÆ°Æ¡ng phẩm 60 - 70 con/kg. Cỡ sò huyết giống thả 1.000 - 1.200 con/kg thá»i gian nuôi 12 - 18 tháng thu hoạch, sò huyết đạt kích cỡ thÆ°Æ¡ng phẩm 60 - 70 con/kg. Thông thÆ°á»ng nông dân áp dụng hai hình thức thu hoạch là thu tỉa và thu dứt Ä‘iểm, áp dụng phÆ°Æ¡ng pháp thủ công khi thu hoạch sò huyết nuôi, rút nÆ°á»›c trong ao còn khoảng 1/3, sau Ä‘ó mò bắt. Riêng đối vá»›i tôm sú thì thu tỉa bằng lÆ°á»›i, đăng, đục… kết thúc vụ thì tát cạn ao thu dứt Ä‘iểm số lượng còn lại cùng vá»›i cá nuôi.