Hiểu đúng vỠOmega-3 trong các chế phẩm
Trong mẫu quảng cáo truyá»n hình hay ấn phẩm tuyên truyá»n của nhà sản xuất thá»±c phẩm và dược phẩm, thÆ°á»ng thấy nói nhiá»u vá» Omega-3 cùng công dụng tuyệt vá»i của nó. Omega-3 là gì và có vai trò thế nào đối vá»›i sức khá»e?
Omega-3
Omega-3 là má»™t loại acid béo không no, tiá»n chất của DHA (Docosa Hexaenoic Acid) và EPA (Eicosa Pentanoic Acid). Chất này tham gia quá trình cấu tạo màng của má»i loại tế bào trong cÆ¡ thể. Trong Ä‘ó, hồng cầu là tế bào máu; máu váºn chuyển hanh thông trong Ä‘á»™ng mạch hay không, phụ thuá»™c má»™t phần vào màng tế bào có má»m mại hay không, tức phụ thuá»™c nguồn cung Omega-3 cho cÆ¡ thể. Omega-3 còn thiết yếu vá»›i não bá»™, bởi 60% bá»™ não được làm từ chất béo, mà trong số chất béo cần thiết cho não hoạt Ä‘á»™ng thì 70% là Omega-3. Omega-3 được cho là có khả năng ức chế sá»± hình thành huyết khối (cục máu Ä‘ông), bắt nguồn từ kết táºp tiểu cầu, má»™t trong những nguyên nhân gây nhiá»u chứng bệnh nguy hiểm.
Omega-3 quan trá»ng cho má»i Ä‘á»™ tuổi. Trẻ nhá» cần Omega-3 để cÆ¡ thể, nhất là não, phát triển ổn định. Thanh niên cần Omega-3 để giữ sức trẻ. Phụ nữ cần Omega-3 cho mình và thai nhi. NgÆ°á»i già cần Omega-3 để trí óc minh mẫn, tránh các chứng dẫn đến Ä‘á»™t tá» do huyết khối. Quan trá»ng là thế nhÆ°ng tá»± cÆ¡ thể chúng ta chỉ có thể thu nạp chất này qua thá»±c phẩm chứ không tá»± sản xuất được. Äây là lý do khiến các nhà sản xuất sữa, dược phẩm, thá»±c phẩm… vào cuá»™c vá»›i những chế phẩm có thêm Omega-3.
Omega-3 trong dầu cá thá»±c phẩm (Ranee)
TrÆ°á»›c Ä‘ây, Omega-3 chỉ được biết đến trong phạm vi dược phẩm, khai thác từ dầu cá biển (cá salman, ngừ, máºp…). Từ năm 2005, các nhà khoa há»c Việt Nam Ä‘ã phát hiện Omega-3 có trong mỡ cá béo nÆ°á»›c ngá»t (tra, basa).
Dá»±a trên nghiên cứu của nhiá»u nhà khoa há»c, chuyên gia dinh dưỡng - Viện Dinh dưỡng (Bá»™ Y tế), Táºp Ä‘oàn Sao Mai tiên phong phối hợp tốt vá»›i Ä‘Æ¡n vị này xây dá»±ng dá»± án Chiết xuất dầu ăn từ mỡ cá. Tại há»™i thảo má»›i Ä‘ây, "Dầu cá và Dinh dưỡng", do Bá»™ GD&ÄT, Viện Dinh dưỡng cùng Táºp Ä‘oàn Sao Mai tổ chức tại Hà Ná»™i, PGS-TS Lê Danh Tuyên, Viện trưởng Viện Dinh dưỡng khẳng định: "Dầu cá chứa nhiá»u Omega - 3, 6, 9, có khả năng phòng bệnh tim mạch. Äã có nhiá»u nghiên cứu trên thế giá»›i làm sáng tá» vai trò, tác dụng của dầu cá đối vá»›i bệnh mạn tính không lây. Các tác giả cÅ©ng khẳng định, khi tiêu thụ lượng dầu cá nhÆ° khuyến cáo, má»™t số chức năng khác cÅ©ng được cải thiện (nhÆ° chức năng biểu mô, khá»›p, Ä‘àn hồi cÆ¡ tim, giảm nguy cÆ¡ bệnh mạch vành tim). Ngoài ra, dầu cá giúp cải thiện trí nhá»› và tăng khả năng táºp trung; làm giảm viêm khá»›p, Ä‘au lÆ°ng, giảm nguy cÆ¡ chứng bệnh vá» mắt, ngăn ngừa má»™t số loại ung thÆ°.
Việt Nam có ná»n nuôi trồng cá da trÆ¡n phát triển, sản phẩm xuất khẩu cá da trÆ¡n Ä‘em lại nguồn lợi lá»›n. Các sản phẩm trong công nghiệp chế biến cá da trÆ¡n, táºn dụng nguồn mỡ cá da trÆ¡n, tinh chế và sản xuất thành sản phẩm dầu cá thá»±c phẩm chứa nhiá»u acid béo Omega-3 EPA và DHA có ý nghÄ©a rất quan trá»ng bổ sung acid béo Omega-3 vào bữa ăn của ngÆ°á»i Việt Nam. Các sản phẩm này cÅ©ng hứa hẹn nhiá»u lợi ích và góp phần bổ sung dầu ăn hằng ngày. Táºp Ä‘oàn Sao Mai (ASM) Ä‘ã đầu tÆ° nghiên cứu công nghệ và dây chuyá»n sản xuất dầu ăn tinh luyện từ cá tra, basa. Kết quả nghiên cứu của Viện Dinh dưỡng cho thấy dầu cá Ranee có đủ thành phần acid béo không no, nhÆ° nhóm acid béo Omega-3, 6, 9, cÅ©ng nhÆ° DH, EPA, và cảm quan được chấp nháºn cao trong cá»™ng đồng.
Theo ông Hồ Mạnh DÅ©ng, kỹ sÆ° trưởng Nhà máy tinh luyện Dầu cá cao cấp Ranee, Táºp Ä‘oàn Sao Mai: Dầu cá thá»±c phẩm cao cấp Ranee chứa Omega-3 từ nguồn chiết xuất mỡ cá tra. Doanh nghiệp này Ä‘ã mất hÆ¡n 7 năm để Ä‘i đến hoàn thiện sản phẩm, Ä‘Æ°a ra thị trÆ°á»ng. Lúc đầu, Công ty CP Äầu tÆ° và Phát triển Äa quốc gia (IDI - thành viên của Sao Mai) chỉ chuyên chế biến cá tra xuất khẩu; nhÆ°ng khi ngày càng có nhiá»u công trình nghiên cứu cho thấy con cá tra ÄBSCL Việt Nam có hàm lượng Omega-3 dồi dào, doanh nghiệp Ä‘ã "Ä‘ón đầu" xu thế tiêu dùng sản phẩm dinh dưỡng. Thá»i gian dài trÆ°á»›c Ä‘ây, nói đến dầu cá, ngÆ°á»i tiêu dùng thÆ°á»ng liên tưởng đến viên nang má»m cho trẻ uống để bổ sung Vitamin A, D hoặc thai phụ dùng để tăng cÆ°á»ng vi chất; ít ai nghÄ© đến cả chai dầu ăn ná»a lít, má»™t lít để góc bếp cÅ©ng là dầu cá 100%.
Dầu cá cao cấp Ranee má»›i có mặt trên thị trÆ°á»ng Việt Nam hÆ¡n má»™t năm, nhÆ°ng Ä‘ã góp phần thay đổi tÆ° duy của ngÆ°á»i tiêu dùng vá» má»™t dòng dầu cá thá»±c phẩm.